segunda-feira, julho 19, 2004

He palapala noi e kū'ē ka Pila 'Akaka

Ua ho'olaha 'ia ma ko 'Ilio'ulaokalani kahi, ka palapala noi  e pili ana i ka pila 'Akaka.  Ua kākau i ko'u inoa ma loko o ka palapala noi.  Aia ke kū 'ē 'ana no kēia pila no ka ho'ololi ma mua, mai ka manawa mua i komo ai. 
 
'Ano huikau nā mea kiko'i ma loko o ia pila.  Nui nā ho'ololi ma ia pila mai ka ho'omaka 'ana o ka ho'okumu.  A kēia manawa, 'ano 'ē ka 'ōlelo ma loko o ia, a 'a'ole pono no nā kānaka maoli.  He kāohi no nā Haole, no Amelika na kākou.
 
Aia kekahi ka huikau me ka 'ao'ao lua.  'O ka 'ao'ao no ka 'aelike o ka pila, a me ka 'ao'ao 'ē a'e, ka 'ālai.  Nui ka 'ike 'ole o ka po'e no ke kākau 'ana ma loko o ia pila. 
 
Eia ka nīnau.  'Ano lō'ihi loa i ka pono 'ole no nā kānaka maoli mai ka ho'ohui o nā haole.  A pehea la, he aha ka 'oko'a no ia pila?  'A'ohe 'oko'a e hō'ike 'ia iā kākou, i ke alo o kākou.  Maopopo ho'i iā kākou, e ho'onui ka pilikia no nā kānaka maoli ke 'aelike 'ia 'o Congress o ia pila.
 
I ka nūhou, ho'ololi a'ela hou ka pila i ka 'ōlelo.  He aha la ka hopena?  E ho'onui nō ia!  Pono nō nā 'oiwi, nā 'opio, nā kūpuna, nā mākua a me ka po'e o ko Hawai'i pae 'āina ('oiwi 'ole) e ho'olōkahi a e kū'ē!
 
I kēia mau lā, nui nā haumāna e puka ai mai nā kula nui me ka palapala 'oihana a'o a me ka palapala lae'ula.  Nui ka 'ike i ka nohona kahiko, a nui ka 'e'epa i ka 'ōlelo makuahine.  No laila, nui ke kū'ē mai nā haole, mai nā malihini ma ko Hawai'i pae 'āina, like me 'o Kenneth Conklin.  Nui kona 'i'ini e ho'oino i nā 'oiwi akā na'e nui nā 'ōpio i ka na'auao a pono 'o Ken e mālama pono ke hele i waho.